Primeur in Vlaanderen: Dove tolk Vlaamse Gebarentaal op persconferentie Nationaal crisiscentrum

Op dinsdag 17 maart 2020 werd voor het eerst de persconferentie van het Nationaal Crisiscentrum getolkt naar VGT. Dit gebeurde door een dove tolk. De cel Belangenbehartiging van Doof Vlaanderen is erg blij om dit samen met het Crisiscentrum te kunnen aankondigen. De dove tolk werkt nauw samen met horende tolken Nederlands-VGT die vertalen naar Vlaamse Gebarentaal. De horende tolken leveren zo de input voor de vertolking van de dove tolk naar het publiek. Chapeau voor deze mooie samenwerking tussen dove en horende tolken VGT-Nederlands!

Wat doet een dove tolk precies?

Een dove tolk VGT vertaalt vanuit een geschreven taal naar een gebarentaal en omgekeerd, of tussen twee gebarentalen. Een dove tolk is gebonden aan een deontologie, kwaliteitscriteria en professionaliteit.

Waarom is het belangrijk om een dove tolk in te zetten?

VGT, sinds 2006 erkend door de Vlaamse Gemeenschap, is de taal van de Vlaamse Dovengemeenschap, een talige en culturele minderheidsgroep in Vlaanderen. Dove tolken hebben VGT als moedertaal of eerste taal. Daarnaast komen ze ook elke dag in aanraking met het Nederlands. De dove tolk is, net zoals vaak het geval is bij gemeenschapstolken, lid van dezelfde culturele (minderheids)groep als de persoon voor wie hij/zij tolkt. Door deze gedeelde realiteit is er een beter begrip van de ervaringen en belevingen van de dove klant. Culturele identificatie en vertrouwen zijn belangrijk voor een correcte interpretatie van de interactie. Vlaamse Gebarentaligen moeten dan ook minder inspanning doen en het is minder moeilijk om vertolkingen via een dove tolk te begrijpen. In crisissituaties is het essentieel dat de informatie visueel wordt gepresenteerd, op maat van gebarentalige dove kijkers.

Dove tolken zijn steeds actiever in Vlaanderen, maar er zijn nog geen geschikte opleidings- en arbeidsvoorwaarden. Daarom wil Doof Vlaanderen vzw inzetten op de ontwikkeling van een kwaliteitsvolle opleiding tot dove tolk. Enkel zo kan het beroep uiteindelijk ook erkend worden. Buitenlandse voorbeelden dienen hierbij als inspiratie. Zo werken dove tolken in onze buurlanden al als in-beeld vertalers van het nieuws en voor persconferenties rond het coronavirus.

Doof Vlaanderen apprecieert de inspanningen van het Nationaal Crisiscentrum en de Federale overheid om informatie te verspreiden in VGT voor dove burgers tijdens deze Coronacrisis. Doof Vlaanderen hoopt dat deze beslissing om tolken Vlaamse Gebarentaal-Nederlands in te zetten op persconferenties het begin is van het structureel toegankelijk maken van crisiscommunicatie. Sinds de Brusselse aanslagen van 22/3/2016 probeert Doof Vlaanderen dit thema op de agenda te zetten. Doof Vlaanderen erkent de inspanningen van het Nationaal Crisiscentrum en benadrukt hierbij dat het belangrijk is dat crisiscommunicatie vanaf het begin ook in Vlaamse Gebarentaal gebeurt.