Situatieschets
Meer en meer organisaties, diensten en mensen zijn zich bewust van het feit dat dove en slechthorende mensen deel uitmaken van het maatschappelijk leven. Om volwaardig deel te kunnen nemen aan sociale aangelegenheden is aandacht voor communicatie echter noodzakelijk. In veel gevallen verwacht of wenst een dove of slechthorende persoon dat er een tolk (een tolk Vlaamse Gebarentaal – Nederlands, een tolk tussen twee verschillende gebarentalen of een schrijftolk) voorzien wordt. Het is echter niet voor iedereen duidelijk hoe men een tolk kan aanvragen. Deze tekst legt stap voor stap uit hoe jij ervoor kan zorgen dat dove en slechthorende mensen zich echt betrokken voelen.
Publieke diensten en organisaties zoals ziekenhuizen, culturele vzw’s, gemeente- en overheidsdiensten, congresorganisatoren enz. worden geacht zelf in te staan voor de zoektocht naar en de vergoeding van een tolk om de toegankelijkheid te bevorderen. Deze zoektocht kan indien mogelijk ook best in samenspraak gebeuren met de dove of slechthorende perso(o)n(en).
Hoe begin ik een zoektocht naar een geschikte tolk?
De eerste vraag die men zich moet stellen is: wat wenst de dove persoon of wat wensen de dove personen voor wie er een tolk voorzien wordt? Voor individuele contacten met dove en slechthorende mensen is het aangewezen om op voorhand na te vragen welke manier van communiceren voor hen het beste werkt in die specifieke situatie. Ook voor groepen kan dit aangewezen zijn. Bij grotere evenementen is het meestal aangewezen om zowel een gebarentaaltolk als een schrijftolk te voorzien.
Er is in Vlaanderen één dienst waar gecertificeerde gebarentaaltolken en schrijftolken geregistreerd zijn, namelijk het Vlaams Communicatie Assistentie Bureau (CAB vzw). Op hun website kan je een uitgebreide lijst terugvinden van de actieve tolken via deze link: http://www.cabvlaanderen.be/f_zoekTolk.aspx?pag=zoekEenTolk.
We raden aan om te zoeken via de uitgebreide zoekopties rechts bovenaan. Zo zoek je op basis van specifieke eigenschappen waaraan de tolk moet voldoen om de opdracht tot een goed einde te brengen of op basis van de wensen van de dove en slechthorende perso(o)n(en) voor wie een tolk wordt gezocht. Door op de link “meer zoekopties” te klikken kom je op volgende pagina terecht.
Je kan hier een tolk zoeken op basis van verschillende eigenschappen waaraan de tolk die je zoekt moet voldoen:
- Het werkgebied van de tolk
- De talen die de tolk beheerst
- Specifieke vaardigheden zoals tolken voor doofblinden, schrijftolken, internationale gebarentaaltolken…
- Specifieke tolksituaties- en settings zoals congressen, juridische zaken, begrafenissen, cursussen…
Zodra je je selectie hebt gemaakt zal er een lijst zichtbaar worden met alle tolken die aan de gevraagde eigenschappen voldoen.
Deze tolken kunnen gecontacteerd worden via hun e-mailadres of gsm-nummer. Je zal merken dat bij sommige tolken geen e-mailadres of gsm-nummer vermeld staat. Dit betekent dat deze tolken ervoor gekozen hebben om niet rechtstreeks gecontacteerd te worden. Als het niet lukt om een tolk te vinden via deze weg kan het CAB hierbij helpen. We verduidelijken beide opties hieronder.
De tolk rechtstreeks contacteren
Je kan contact opnemen met een tolk via zijn/haar e-mailadres of gsm-nummer. Je kan dan met deze tolk – als hij/zij vrij is – zelf afspraken maken over o.a. beschikbaarheid, verwachtingen, eventuele nodige voorbereiding door de tolk en vergoeding. Wees zo duidelijk mogelijk over de opdracht (datum, start- en einduur, locatie, context, gewenste talen, beschikbaar voorbereidingsmateriaal…). Betaling gebeurt via facturatie door de tolk.
Bij eventuele klachten kan het CAB niet tussenkomen, aangezien zij geen betrokken partij waren bij deze overeenkomst.
Een tolk zoeken via het CAB
Lukt het niet om rechtstreeks contact op te nemen met een tolk of twijfel je of dit de beste manier is om een tolk te vinden, dan kan de aanvraag alsnog ingediend worden bij het CAB. Dit gebeurt via de website http://www.tolkaanvraag.be
Eerst maak je een account aan via https://www.tolkaanvraag.be/user/register waarbij je jezelf registreert als “horende persoon of organisatie die tolken wenst te gebruiken”.
Na registratie kan je de gegevens van de tolkopdracht invoeren, zoals plaats, datum, eventuele informatie die op voorhand aan de tolk bezorgd zal worden… Als je hierbij hulp nodig hebt kan je gebruik maken van de handleiding die door het CAB ter beschikking wordt gesteld via een link onderaan de registratiepagina van tolkaanvraag.be.
Zodra je alle gegevens hebt ingevuld, start het CAB de zoektocht naar een tolk voor jou of jouw organisatie. Je krijgt ook bericht als er een tolk gevonden is.
De tolk kan kiezen of zij/hij aan het tarief van CAB werkt of rechtstreeks met jou onderhandelt over het tarief. In het eerste geval betaal je de prestatie van de tolk, de vergoeding voor de verplaatsing en voor het vinden van een tolk aan het CAB. In het tweede geval zal het CAB jou de bemiddelingskost aanrekenen en bezorgt de tolk jou een factuur voor de geleverde diensten. In tegenstelling tot rechtstreekse afspraken die met een tolk gemaakt worden voor een tolkopdracht zonder bemiddeling van het CAB, kan het CAB hier wel bemiddelen bij eventuele klachten.
Mocht je nog vragen hebben, aarzel dan zeker niet om het CAB te contacteren op tolkaanvraag@cabvlaanderen.be of via het telefoonnummer 09/228 28 08.
Download hier de uitleg in PDF-formaat
